दुसरी पंचवार्षिक योजना
उपाध्यक्ष : व्ही.टी. कृष्णम्माचारी
प्रतिमाबंध : डॉ. पी. सी. महालनोबिस (१९२८ च्या रशियातील फेल्डमनच्या प्रतिमानावर आधारित)
कालावधी : १ एप्रिल १९५६ ते ३१ मार्च १९६१
प्राधान्य : अवजड व पायाभूत उद्योग
वैशिष्ट्ये
या योजनेचा प्रस्तावित खर्च ४८०० कोटी रु. इतका होता. मात्र वास्तविक खर्च ४६०० कोटी रु. इतकाच झाला.
समाजवादी समाजारचनेचे ध्येय निश्चित केले व माणूस हा विकासाचा केंद्रबिंदू मानण्यात आला.
भांडवली वस्तुंची मोठ्या प्रमाणावर आयात करण्यात आली.
या योजनेत उत्पन्न व संपत्तीची विषमता कमी करणे हे उद्दिष्ट होते.या योजनेत पुढील लोहपोलाद प्रकल्प सुरु केले.
या योजनाकाळात सुएझ कालव्याचा प्रश्न, मोसमी पावसाने दिलेला दगा, परकीय गंगाजळीतघट, तांदूळ उत्पादनात घट इ. समस्या निर्माण झाल्या.
दुसऱ्या योजनेपासून भारतात सतत भाववाढ होत आहे.
योजनेचे परिणाम
दुसरीयोजना अयशस्वी ठरली पण योजनेच्या अखेर भारतीय अर्थव्यस्था उड्डाण अवस्थेतआली होती. उड्डाण अवस्थेचा सिध्दांत प्रा. रोस्ट्रोव्ह यांनी मांडला.
१९५९ – रुरकेला (ओरिसा) पोलाद प्रकल्प (जर्मनीच्या मदतीने)१९६२ – दुर्गापूर (पश्चिम बंगाल) पोलाद प्रकल्प (ब्रिटनच्या मदतीने)
१९६२ – BHEL (Bharat Heavy Electricals Ltd.) (भोपाळ)
नानगल (पंजाब) व रुरकेला (ओडिशा) खत कारखाने.
विशेष घटनाक्रम
०१. ३० एप्रिल १९५६ रोजी भारताचे दुसरे औद्योगिक धोरण १९५६ जाहीर.
०२. १ सप्टेंबर १९५६ रोजी LIC (Life Insurance Corporation) ची स्थापना करण्यात आली.
०३. Intensive Agriculture district Programme (1960)
०६. बलवंत रॉय मेहता आयोगाची स्थापना.
०७. ३१ ऑगस्ट १९५७ रोजी बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंजची अधिकृत घोषणा
विविध क्षेत्रावर खर्च
वाहतूक – २८%
उद्योग – २४%
कृषी – २०%
सामाजिक सेवा – १८%
ऊर्जा – १०%