फाळणीनंतरच्या समस्या
फाळणीनंतरच्या समस्या ०१. फाळणीनंतर भारतासमोर काही समस्या आवासून उभ्या होत्या. त्यात संस्थानांचे भारतात विलीनीकरण, फाळणीमुळे उद्भवलेल्या जातीय दंगली शमविणे, पाकिस्तानातून […]
Modern Indian History
भारतातील १९७१ सालची आणीबाणी
* आणीबाणी अर्थ ०१. सर्वसाधारणपणे युद्ध, अंतर्गत गोंधळ, बंडाळी, पूर, संसर्गजन्य रोग, साथ, आर्थिक मंदी यांसारख्या परिस्थितीत आणीबाणी लादली जाते.
भारताचे स्वातंत्र्य व फाळणी – भाग २
मुस्लीम लीग ०१. १८५७ च्या उठावात प्रामुख्याने मुस्लिम आघाडीवर होते. त्यामुळे इंग्रजांनी १८७० पासून मुसलमानांना जवळ करण्याचा प्रयत्न केला. फुटीरतेची भावना जोपासणे
विलीनीकरण : हैदराबाद, जुनागड, जम्मू काश्मीर
जम्मूविलीनीकरण : हैदराबाद, जुनागड, जम्मू काश्मीर काश्मीर विलीनीकरण ०१. काश्मीर संस्थानात लडाख, गिलगिट, काश्मीर, खोरे, व जम्मू, या प्रदेशांचा समावेश होता. काश्मीर
१८५७ चा उठाव – भाग ५
१८५७ च्या उठावाचे स्वरूप ०१. शिपायांचे बंड, उठाव आणि स्वातंत्र्ययुद्ध असे तीन दृष्टीकोन समोर येतात. ०२. स्थानभ्रष्ट झालेल्या संस्थानिकांनी व
जयप्रकाश नारायण
* वैयक्तिक जीवन ०१. जयप्रकाश नारायण हे भारतातील एक समाजवादी राजकीय धुरीण व सर्वोदय कार्यकर्ते होते. त्यांचा जन्म ११ ऑक्टेबर १९०२ रोजी बिहारच्या सारन
भारताचे स्वातंत्र्य व फाळणी – भाग १
स्वातंत्र्य चळवळीचा अंतिम टप्पा ०. १९४५ सालच्या ऑगस्ट महिन्यात दुसरे महायुध्द थांबले. त्यात इंग्लंडला विजय मिळाला. परंतु युध्दामुळे इंग्लंडची आर्थिक
स्वातंत्र्यपूर्व भारतातील सामाजिक जागृतीमध्ये शिक्षणाची भूमिका
* आधुनिक शिक्षणाची सुरुवात ०१. भारतात १९ वे शतक सुरु होण्यापर्यंत शिक्षणाची कक्षा अत्यंत मर्यादित होती. ०२. ब्रिटीशांच्या आगमनावेळी भारतातील
१८५७ च्या उठावानंतर ब्रिटीशांची राज्यपद्धती
१८५७ च्या उठावानंतर ब्रिटीशांची राज्यपद्धती प्रशासकीय बदल ०१. ब्रिटीश पार्लमेंटने १८५७ चा कायदा करून नवीन प्रशासन व्यवस्था लागू केली. गवर्नर
१८५७ पर्यंतची ब्रिटीश राज्याची रचना – भाग २
कंपनी सरकारची न्याय व्यवस्था ०१. ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना १६०० च्या चार्टर अॅक्टनुसार करण्यात आली. या अॅक्टनुसार कंपनीला कायदे
मराठवाडा मुक्तीसंग्राम (हैद्राबाद विलीनीकरण)
मराठवाडा ०१. पूर्वीच्या हैदराबाद संस्थानात बहुभाषिक भूभागांचा समावेश होता. त्यात मराठवाडा, तेलंगाना, कर्नाटक असे भिन्न प्रदेश भाषिक आधारावर अस्तित्वात आले.
भारतातील फ्रेंच सत्ता
भारतातील फ्रेंच सत्ता भारतातील फ्रेंच सत्तेचा कालखंड १६६४ ते १९५४ आहे. भारतात व्यापाराच्या निमित्ताने डच , पोर्तुगीज , ब्रिटिश इ